Dit is een veel voorkomende vraag bij mensen bij wie verslaving "in de familie zit". Wetenschappers bestuderen nu hoe genen een rol kunnen spelen bij verslaving en bedenken manieren om biologische factoren te identificeren die iemand kwetsbaarder maken voor drugs- en alcoholverslaving. Laten we eens kijken naar de meest recente rapporten over het verband tussen genetica en verslaving.
Verlsaving
Is verslaving erfelijk?
Als een of beide ouders met verslaving kampen, vraag je jezelf misschien af: “Is het ontwikkelen van een verslaving erfelijk?” Dit is een veel voorkomende vraag bij mensen bij wie verslaving “in de familie zit”. Wetenschappers bestuderen nu hoe genen een rol kunnen spelen bij verslaving en bedenken manieren om biologische factoren te identificeren die iemand kwetsbaarder maken voor drugs– en alcoholverslaving. Laten we eens kijken naar de meest recente rapporten over het verband tussen genetica en verslaving.
Verslaving zit in de genen: echt of een mythe?
Er is geen specifiek verslavingsgen dat iemand kwetsbaar maakt voor het ontwikkelen van een verslaving. Uit onderzoek blijkt echter dat mensen met een familiegeschiedenis van verslaving een genetische aanleg hebben voor een stoornis in het middelengebruik. Met andere woorden, je hebt een verhoogde waarschijnlijkheid of kans om de ziekte te ontwikkelen vanwege je genetische aanleg en/of familiegeschiedenis.
Een genetische aanleg is het resultaat van specifieke genetische variaties die vaak van een ouder worden geërfd. Deze genetische veranderingen dragen bij tot de ontwikkeling van een ziekte, maar veroorzaken deze niet rechtstreeks.
Ziekten waarvoor mensen een genetische aanleg hebben zijn onder meer diabetes, kanker, astma, autisme, obesitas en hartziekten. Stoornissen in het gebruik van middelen staan nu ook in de belangstelling. Meer dan tien jaar geleden publiceerde de American Psychological Association (APA) een verklaring waarin stond dat “minstens de helft van iemands vatbaarheid voor drugs- of alcoholverslaving in verband kan worden gebracht met genetische factoren”.
Betekent dit dat je voorbestemd bent om een verslaving te ontwikkelen als de ziekte “in je familie zit”? Nee, dat is niet zo. Wat het betekent is dat je kwetsbaarder bent voor de ziekte en dat je een bepaalde inspanning moet leveren om te voorkomen dat je dezelfde weg opgaat.
Omgevingsfactoren die een rol spelen bij verslaving
Ja, erfelijkheid speelt een rol in het risico om een verslaving te ontwikkelen, maar er zijn ook omgevingsfactoren die bijdragen tot het risico. Je zou dit “nature versus nurture” kunnen noemen.
De 6 omgevingsfactoren die een sterke invloed hebben op hoe vatbaar iemand is voor verslaving zijn:
1. Een gelijktijdige psychische aandoening hebben
Volgens rapporten gepubliceerd in de Journal of the American Medical Association:
heeft ruwweg 50 procent van de mensen met ernstige psychische stoornissen te maken met middelenmisbruik.
hebben 37% van de alcoholverslaafden en 53% van de drugsverslaafden ook minstens één ernstige geestesziekte.
misbruikt 29% van alle mensen die gediagnosticeerd zijn als geestesziek alcohol of drugs.
De aanwezigheid van een psychische aandoening en een verslaving tegelijkertijd staat bekend als een dubbele diagnose. Beide aandoeningen hebben dezelfde symptomen en het is vaak moeilijk om te weten welke van de twee het eerst optrad. Een stoornis in het middelengebruik hoeft niet direct tot verslaving te leiden en omgekeerd. Toch zijn de twee wel vaak met elkaar verbonden.
2. Een avontuurlijke en risicovolle persoonlijkheid hebben
Uit onderzoek blijkt dat sensatiezoekers kwetsbaarder zijn voor het ontwikkelen van een verslaving. Mensen die houden van de adrenalinestoot van risicovolle avonturen geven zich vaak over aan impulsief gedrag en vertonen weinig controle bij het experimenteren met gevaarlijke activiteiten.
Mensen met hogere niveaus van het hormoon dopamine in hun hersenen en een lagere gevoeligheid daarvoor zijn geneigd risico’s te nemen en op zoek te gaan naar gedrag, activiteiten of stoffen die dopamine in hun systeem stimuleren. Dopamine speelt een rol bij het versterken van het verlangen van de hersenen naar genot en is de primaire neurotransmitter die in verband wordt gebracht met verslaving.
3. Afgesloten en voorzichtig zijn
Afgezonderde of voorzichtige mensen hebben moeite met het ontwikkelen van sociale relaties en kunnen lijden aan een laag zelfbeeld. Veel van deze mensen lijden ook aan bijkomende psychische aandoeningen zoals depressie of een angststoornis.
Zij kunnen naar alcohol of recreatieve drugs grijpen om hun zelfvertrouwen te vergroten of om pijnlijke gevoelens van eenzaamheid, verdriet of hopeloosheid te beheersen. Naarmate de tolerantie voor de stof toeneemt, gebruiken ze meer en vaker en neemt het risico op verslaving toe.
4. Een obsessieve-compulsieve stoornis hebben
Mensen met de diagnose obsessieve-compulsieve stoornis (OCD) hebben een grotere neiging om een verslaving te ontwikkelen. Obsessief en compulsief gedrag is uitputtend en mensen die met OCD worstelen beheersen hun impulsen of gevoelens vaak door zelfmedicatie met voorgeschreven geneesmiddelen of het drinken van alcohol om zich rustiger en meer ontspannen te voelen.
Zwaar of langdurig gebruik van de door hen gekozen drug verandert de werking van hun hersenen en leidt tot tolerantie. Dit kan leiden tot een verslaving.
5. Apathisch zijn
Personen die apathisch gedrag vertonen, hebben meer kans om een verslaving te ontwikkelen. Apathie is wanneer je geen interesse of motivatie hebt om iets te doen of je niets aantrekt van wat er in de wereld om je heen gebeurt. Apathie kan een symptoom zijn van een psychische aandoening.
Apathische mensen tonen weinig tot geen aandacht voor hun welzijn en zijn eerder geneigd drugs of alcohol te gebruiken om zich bezig te houden of zich af te leiden van pijnlijke gevoelens van eenzaamheid, depressie of hopeloosheid.
6. Slechte impulscontrole hebben
Mensen met een slechte impulscontrole of die moeite hebben zichzelf te reguleren, lopen een groter risico een verslaving te ontwikkelen. Zij hebben het vaak moeilijk om alles met mate te doen, inclusief het reguleren van hun gedrag, gedachten en gevoelens. Voorbeelden zijn mensen met een eetstoornis en mensen met een gok-, internet- of pornoverslaving.
Wat Als Verslaving In Mijn Familie Voorkomt?
Je bent kwetsbaar voor het ontwikkelen van een verslaving als je een of meer ouders hebt die leven met een verslaving of daarvan hersteld zijn. Het kunnen zelfs tantes, ooms en neven zijn. Je kunt niets aan je DNA doen, maar je kunt voorkomen dat je in dezelfde situatie terechtkomt door stappen te ondernemen om jouw lichamelijke en geestelijke gezondheid te beschermen
Leer over de ziekte: Verslaving is een chronische ziekte die de werking van de hersenen en je functioneren verandert. Hoe meer je weet over de aard van de ziekte en de wetenschap achter verslaving, hoe beter. Er is een schat aan waardevolle informatie over verslaving te vinden op internet. Je kunt ook met jouw arts of een therapeut praten die je helpen de ziekte beter te begrijpen.
Praat erover met je familie: In veel gevallen hebben oudere familieleden hun strijd met verslaving verborgen of geprobeerd te verbergen. Praat met je ouders of familieleden en verzamel zoveel mogelijk informatie over de onderliggende redenen voor de verslaving.
Bespreek je familiegeschiedenis van verslaving met je arts: Je arts moet op de hoogte zijn van jouw familiegeschiedenis van verslaving, vooral als je een receptgeneesmiddel nodig hebt voor een ziekte of als je een operatie moet ondergaan. De arts kan je andere opties voorstellen om met pijn of symptomen van een chronische ziekte om te gaan die geen sterk verslavende opioïden zijn.
Bespreek je familiegeschiedenis van verslaving met je partner: Het is een goed idee om de persoon met wie je een relatie hebt te vertellen dat je een verleden van verslaving in je familie hebt. Het zal je partner eerder helpen begrijpen waarom bepaalde situaties je bang of angstig maken.
Beperk of vermijd drugs of alcohol: Het beste wat je kunt doen is geen drugs gebruiken of alcohol drinken. Te vaak denken we: “het is maar eenmalig” of “ik drink alleen bij sociale gelegenheden”. Het is het risico niet waard om de controle te verliezen en dan uiteindelijk een verslaving te ontwikkelen.
Zet de eerste stap
INTAKE
Of je je nou wilt aanmelden om met de behandeling te beginnen, of je een vraag hebt over de behandeling, contact opnemen met ons opnameteam is de eerste stap. Een ervaren toelatingscoördinator zal je te woord staan en je vanaf daar verder helpen.
Waarom afkicken in een kliniek
Een afkickkliniek biedt een gecontroleerde en ondersteunde omgeving. Hier kun je leren te breken met de triggers en verleidingen die thuis vaak aanwezig zijn. Dit vermindert het risico op terugval. Bovendien beschikt een kliniek over professionele medische en therapeutische hulp. Zij helpen bij het beheersen van ontwenningsverschijnselen en het aanpakken van de dieperliggende oorzaken van verslaving.
Alcoholisme heet nu stoornis in het gebruik van alcohol (AUD). De nieuwe term beschrijft nauwkeuriger een aandoening die verschillende stadia doorloopt, van alcoholtolerantie tot afhankelijkheid en verslaving. Alcoholisme draagt het sociale stigma van "zwaar drinken", terwijl AUD (alcoholverslaving) de biologische neveneffecten van langdurig alcoholgebruik omvat.
Er is een dunne lijn tussen middelenmisbruik of -misbruik en verslaving. Hoe weet je of je die grens hebt overschreden? Het eenvoudige antwoord is dat er sprake is van verslaving wanneer je middelengebruik of gedrag je lichamelijke, geestelijke, sociale of financiële welzijn schaadt.
